Haft kurpiowski (krzyżykowy), który utożsamiany jest ze  strojem m.in. grupy pułtuskiej rozwinął się w początkach XX w.

Wykonywano go nicią czerwoną, jedynie do podkreślenia szczegółów używając czarnej - podaje portal strojeludowe.net.Najczęściej do wyszywania stosowano gur lub inne nici bawełniane. Szczytowy okres rozwoju tego haftu przypada na lata dwudzieste XX w.(...) W regionie tym, oprócz czerwonego używano także haftu białego, w obu przypadkach stosując te same motywy i ściegi, a więc: atłaskowy, łańcuszek, stebnówkę, kurpiowski i dziergany. Ten ostatni wykorzystywano głównie do obdziergiwania małych dziureczek. Ścieg o najstarszej proweniencji w tym hafcie, mający także znaczenie konstrukcyjne, to stebnówka.

I właśnie taki m.in. haft, wraz z innymi odmianami stosowanymi w Puszczy Białej od 17 maja br. stał się oficjalnie częścią naszego Dziedzictwa Narodowego.

Hafciarstwo kurpiowskie z Puszczy Białej - decyzją ministra kultury i dziedzictwa narodowego - zostało wpisane na Krajową Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

Zdaniem ministra, ta decyzja "przyczyni się do promocji niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz zwiększenia świadomości ogółu społeczeństwa wagi tradycji i przekazu międzypokoleniowego".

Tu warto dodać, że właśnie w naszym powiecie, w Pniewie, tradycje haftu kurpiowskiego są rozpowszechniane i kultywowane w Kuźni Kurpiowskiej.

2 lata temu niezmordowana Halina Witkowska przeszkoliła w ramach projektu „Zielko – warsztaty haftu kurpiowskiego” z praktycznego wykonywania owego dziedzictwa - kilkanaście pierwszych osób.

12 uczestniczek projektu poznało nie tylko podstawowe ściegi, ale również bogate motywy zdobnicze haftu Puszczy Białej. Miały okazję samodzielnie wykonać tradycyjne ozdoby pasmanteryjne zwane „strojem” oraz zapoznać się z metodami uzupełniania i renowacji strojów ludowych głównie w odniesieni do haftu i ozdób koralikowych.Wszystkie zdobyte na warsztatach umiejętności uczestniczki wykorzystają we własnych projektach tradycyjnych i nowoczesnych.

Dziś na profilu Kuźni (który poinformował o wyróżnieniu) można przeczytać:

W naszej działalności społecznej bywają piękne i wspaniałe dni, bo z wyjątkowymi ludźmi współpracujemy i wyjątkowej idei służymy Ten dzień należy do tych szczególnych a to ze względu na wspaniałą informację jaką otrzymaliśmy - Hafciarstwo kurpiowskie z Puszczy Białej zostało wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.

Wniosek o wpis hafciarstwa kurpiowskiego z Puszczy Białej na Krajową Listę przygotowało Stowarzyszenie „Puszcza Biała – Moja Mała Ojczyzna”, które skupia depozytariuszy niematerialnego dziedzictwa kulturowego z Puszczy Białej. Przygotowanie wniosku było możliwe dzięki wsparciu finansowym Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego, w ramach Programu opieki nad zabytkami w województwie mazowieckim 2018-2021, Przedsięwzięcie A.2.3. Dziedzictwo niematerialne – na listę UNESCO.

W ramach zadania finansowanego przez Urząd Marszałkowski powstała również publikacja edukacyjna, zawierające plansze z wzorami i motywami haftu kurpiowskiego z Puszczy Białej, foldery o regionie, tradycyjnym stroju i hafcie z Puszczy Białej.

Nad przygotowaniem wniosku i publikacji edukacyjnej pracował zespół wybitnych ekspertów i depozytariuszy, m.in. prof. Elżbieta Piskorz-Branekova, Sylwia Słojkowska-Affelska, Robert Andrzej Dul, Halina Witkowska i Grażyna Leśniak.

Wsparcia w realizacji zadania udzieliło nam Muzeum Regionalne w Pułtusku, Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce, Mazowiecki Szlak Tradycji oraz pracownicy Departamentu Kultury, Promocji i Turystyki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego.

Wszystkim osobom i instytucjom serdecznie dziękujemy za pomoc, pracę, wsparcie i cenne rady, dzięki którym nasze hafciarstwo kurpiowskie z Puszczy Białej znalazło się na prestiżowej Krajowej Liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Przede wszystkim dziękujemy naszym mistrzyniom hafciarstwa, depozytariuszkom dziedzictwa, dzięki którym nasz piękny i unikalny haft jest żywy i stanowi symbol Puszczy Białej – Naszej Małej Ojczyzny.

Stowarzyszenie „Puszcza Biała – Moja Mała Ojczyzna” podejmuje działania na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego regionu oraz promuje i popularyzuje rękodzieła Puszczy Białej. Wśród członków i sympatyków Stowarzyszenia są hafciarki, które jako depozytariuszki unikatowej wiedzy, kształcą kolejne pokolenia pasjonatów sztuki i rękodzieła ludowego. Przekazują umiejętności, uczą technik wyganiani a przede wszystkim są skarbnicą wiedzy na temat tradycji i sztuki hafciarskiej regionu.