Tajemniczy film w historycznych zasobach FINA

W archiwalnych zasobach Filmoteki Narodowej odnaleźliśmy arcyciekawy film dokumentalny z 1946 roku!. Prawdopodobnie pokazano w nim wieś Ciepielin leżącą w gminie Pokrzywnica.

Jednak film zatytuowano "Reportaż z wioski Ciepielnice". Tytuł pełny: Reportaż z życia zniszczonej wioski Ciepielnice, pow. Pułtusk, woj. warszawskie (zrobiono dla USA - o pomocy UNRRA). Produkcja: Przedsiębiorstwo Państwowe Film Polski.

Widok nie mniej tragiczny niż ruiny Warszawy. Okolice Pułtuska straszliwie ucierpiały na skutek działań wojennych. Wieś Ciepielnice zniknęła z powierzchni ziemi. Zniszczyli ją Niemcy, budując na tym terenie fortyfikacje. Ludność Ciepielnic gnieździ się w poniemieckich ziemiankach, przymierając głodem i chłodem. Podstawą odżywiania są niekraszone kartofle. Wprawdzie pola zostały już rozminowane, ale z braku inwentarza, gospodarstwa leżą przeważnie odłogiem. Z tego samego powodu odbudowa domostw także napotyka na poważne trudności, jakkolwiek państwo dostarcza odpowiednich ilości budulca.

Wieś Ciepielin faktycznie znalazła się w strefie działań wojennych pod koniec 1944 i na początku 1945 roku – w grudniu 1944 front ustabilizował się na linii Pokrzywnica – Ciepielin – Zegrze podczas forsowania Narwi przez Armię Czerwoną.

Zarówno mapy przed, jak i powojenne zawierają obecną nazwę Ciepielin.

Jednak w dostępnych opracowaniach i źródłach (m.in. w artykule o wsi w Wikipedii ani w lokalnych monografiach) nie ma wzmianki o całkowitym zniszczeniu Ciepielina w czasie II wojny światowej. Wieś przetrwała tamte walki – choć zapewne doznała uszkodzeń (domy, stodoły mogły ucierpieć wskutek ostrzału czy zajęcia przez wojska), nie została jednak zrównana z ziemią i zachowała swój ciągłość osadniczy.

Podsumowując:

• Ciepielin leżał w bezpośredniej strefie walk między Armią Czerwoną a Wehrmachtem zimą 1944/45.
• Nie ma dowodów na to, by wieś została całkowicie zniszczona — zachowała swój status sołectwa po wojnie.

Zobacz film