Jak chronić Narew w Pułtusku? Poznaj fakty i działaj świadomie nad wodą!

Narew stanowi serce powiatu pułtuskiego – na terenie gmin Obryte, Pokrzywnica, Pułtusk i Zatory płynie odcinkiem długości 46,0 km, obejmującym około 167,2 km w województwie mazowieckim. Jej dorzecze obejmuje 75 200 km², a średni przepływ w Zambskiach Kościelnych wynosi 146 m³/s, co czyni ją jedną z najważniejszych dróg wodnych regionu . 

To tu odbywają się coroczne spływy kajakowe i festyny nadbrzeżne, jednak rosnący napływ turystów niesie za sobą także ryzyko degradacji siedlisk. Bez świadomego podejścia do turystyki nie tylko piękno brzegów może zniknąć, lecz przede wszystkim zdrowie ekosystemu wodnego.

Głębokość i prędkość nurtu

Na odcinku pułtuskim średnia głębokość Narwi wynosi około 2 m, z lokalnymi odcinkami sięgającymi nawet 3 m, co sprzyja żegludze niewielkimi jednostkami  Władze żeglugowe wprowadziły ograniczenia prędkości: przez miasto Pułtusk – maksymalnie 6 km/h, a powyżej i poniżej odcinka – do 15 km/h, by chronić roślinność podwodną i minimalizować falowanie niszczące brzegi. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko erozji strefy przybrzeżnej oraz stresu dla ptaków i ryb. Odpowiedzialne przemieszczanie się po rzece pozwala cieszyć się jej walorami przyrodniczymi bez negatywnego wpływu na siedliska.

Jakość wody i przyczyny brązowego zabarwienia

Choć Narew na pierwszy rzut oka zachwyca zielono-brązowym kolorem, to nie zawsze jest on wynikiem zanieczyszczeń chemicznych. Naturalne, dystaltyczne barwienie wody pochodzi od humusowych substancji (humic substances) wypłukiwanych z torfowisk i lasów Puszczy Białowieskiej, nadając wodzie charakterystyczny, brązowy odcień 

Jednak w ostatnich latach lokalne pomiary wskazują umiarkowany stan wód powierzchniowych, z wpływem spływów rolniczych i niewielkich zrzutów przemysłowych, co wymaga dalszego monitoringu i działań naprawczych. Warto pamiętać, że każdy detergent, ściek czy pet wrzucony do rzeki pogarsza jej i tak wrażliwą równowagę.

[ZT]28656[/ZT]

Zagrożenia i odpowiedzialna turystyka

Wzdłuż brzegu Narwi turystyka rozwija się dynamicznie, jednak często kosztem natury: dzikie kąpieliska i nielegalne pomosty niszczą strefę buforową, pozostawione śmieci i niedopałki zatruwają wodę i zwierzęta. Ogniwa tej sieci zagrożeń są dobrze znane – od zaśmiecania po zanieczyszczanie detergentami czy spływy ropopochodne z parkingów nadbrzeżnych.

Włączenie się każdego z nas w ogólnopolską akcję „Nie zostawiaj śladu” nad Narwią jest szansą by chronić korytarze migracyjne ryb i schronienia dla ptaków.

Wspólnie działajmy na rzecz ochrony naszych wód! Sprawmy, że rzeki, jeziora oraz plaże będą piękne, naturalne i bez śladów naszej obecności.

• Dzikie plaże, nielegalne pomosty i cumowanie w trzcinach – niszczysz naturalny bufor przybrzeżny. Korzystaj tylko z legalnych, wyznaczonych miejsc dostępu do wody.
• Ogniska – gdzie popadnie – to nie tylko zagrożenie pożarowe, ale też źródło groźnych substancji. Pal ogniska tylko w miejscach do tego przeznaczonych i pamiętaj o odległościach.
• „Krzaki” zamiast toalety – to nie tylko nieestetyczne, ale też dostarcza do wody nadmiar azotu. Korzystaj z toalet lub – jeśli musisz – rób to minimum 100 m od brzegu.
• Mydło i płyny w jeziorze – detergent to wróg wodnego ekosystemu. Myj się na lądzie, z dala od wody. A „biodegradowalne” środki? Często to tylko marketingowa ściema.
• Paliwo i parkowanie przy brzegu – substancje ropopochodne trafiają do wody i gleby. Parkuj z dala od brzegu i nie dopuść do wycieków.
• Łodzie motorowe – hałas, spaliny i fale niszczą siedliska. Jeśli możesz, wybierz silnik elektryczny. Mniej hałasu = mniej szkód.
• Śmieci, zwłaszcza plastik – rozkładają się setki lat, a po drodze szkodzą zwierzętom i ludziom. Zabieraj śmieci ze sobą – zawsze!
• Niedopałki papierosów – to najczęstszy rodzaj śmieci na świecie. Jeden pet może zatruć litr wody. Nie zostawiaj ich na plaży ani w wodzie.
• Zanęty wędkarskie – niby niewinne, a dokarmiają sinice i powodują deficyt tlenu w wodzie. Wędkuj z głową – bez szkodliwych zanęt.
• Hałaśliwe sporty wodne – wakeboarding, quady czy inne „wodne armagedony” to stres dla ptaków i ryb oraz degradacja roślinności. Pomyśl, zanim odpalisz silnik.

[REAKCJA_LAPKI]30051[/REAKCJA_LAPKI]

Dołącz do akcji „Nie zostawiaj śladu”Edukacja i działania praktyczne pozwolą zachować wyjątkowy charakter Narwi na odcinku pułtuskim. Korzystaj z wyznaczonych miejsc dostępu do wody, segreguj i sprzątaj śmieci, unikaj używania detergentów w terenie oraz pamiętaj o gaszeniu ognisk. Wspólnie możemy dbać o stan rzeki, która od wieków była źródłem życia i inspiracji dla mieszkańców Pułtuska.

Artykuł powstał z wykorzystaniem danych lokalnych – Program Ochrony Środowiska Powiatu Pułtuskiego oraz statystyk żeglugi i hydrologii Narwi.

[ZT]29320[/ZT]