Których leków może zabraknąć? Zmiany na liście antywywozowej

Od 15 marca 2023 r. obowiązuje zaktualizowana lista produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, które zagrożone są brakiem dostępności w naszym kraju. Aktualny wykaz jest krótszy od styczniowego, lecz nie jest to znacząca różnica, gdyż na liście nadal znajduje się przeszło 250 pozycji.

Lista antywywozowa – co się zmieniło od stycznia?

Które leki wykreślono z wykazu leków zagrożonych wywozem?

Które leki objęto dodatkowym nadzorem od 15 marca?

Dostępność leków zagrożonych wywozem – czy coś się zmienia?

Leki, które nie znikają z wykazu

Lista antywywozowa – co się zmieniło od stycznia?

Najnowsza lista antywywozowa pojawiła się po 2 miesiącach od styczniowej aktualizacji i obowiązuje od 15 marca. Nie wprowadzono wielu zmian, a rozpiętość wykazu jedynie nieznacznie się zmniejszyła.

Marcowy wykaz liczy 256 pozycji (w sumie 306 środków leczniczych o różnej mocy i wielkościach opakowań). 18 produktów z poprzedniego wykazu nie zostało uwzględnionych, lecz listę uzupełniono o 5 nowych produktów. Wśród wyszczególnionych farmaceutyków znalazły się m.in. leki stosowane w terapii nadciśnienia, cukrzycy, a także preparaty stosowane w tzw. odczulaniu czy silne leki przeciwbólowe. Wiele z tych preparatów od lat znajduje się na wykazie.

Które leki wykreślono z wykazu leków zagrożonych wywozem?

Istotną zmianą jest wykreślenie z listy preparatów zawierających enoksaparynę sodową, którą wykorzystuje się m.in. w zapobieganiu żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej u pacjentów po zabiegach chirurgicznych, a także w leczeniu zakrzepicy żył głębokich. Z wykazu zniknęły preparaty Clexane i Clexane Forte oraz Neoparin i Neoparin Forte w szerokim wyborze dawek – w sumie 15 produktów. Dodatkowym nadzorem nadal objęte są inne leki zawierające heparynę drobnocząsteczkową – Fraxiparine i Fraxodi (nadroparyna wapniowa).

Zgodnie z decyzją resortu zdrowia z listy znika również lek AuroFena w trzech dawkach. To opioidowy lek przeciwbólowy w postaci tabletek podpoliczkowych, stosowany w terapii bólu przebijającego u pacjentów ze schorzeniami onkologicznymi. Mimo tej zmiany na wykazie pozostało kilka innych leków zawierających fentanyl, dostępnych pod różnymi postaciami (m.in. plastry Durogesic, tabletki podpoliczkowe Effentora, aerozol do nosa Instanyl, tabletki podjęzykowe Vellofent).

Które leki objęto dodatkowym nadzorem od 15 marca?

Do wykazu dołączyły 3 leki, dwa z nich w dwóch dawkach:

• Zawiesina do nebulizacji Nebbud (0,25 mg/2 ml) 20 amp. – to kolejna dawka tego preparatu, którą Ministerstwo Zdrowia objęło dodatkowym nadzorem. Zawarty w leku budezonid to działający przeciwzapalnie kortykosteroid, wskazany w leczeniu astmy oskrzelowej, POChP, a także stosowany u dzieci z ostrym zapaleniem krtani (tzw. pseudokrupem). Na liście znajdują inne leki zawierające tę substancję czynną (Airbufo Forspiro, Bufomix Easyhaler, DuoResp Spiromax).
• Roztwór do wstrzykiwań Omnitrope zawierający somatropinę w dawkach 5 mg/1,5 ml i 10 mg/1,5 ml. To rekombinowany ludzki hormon wzrostu, który stosuje się w przypadku niedoboru tego hormonu w licznych schorzeniach
• Lek dla cukrzyków łączący analog GLP-1 oraz insulinę glargine — Suliqua. Lek został objęty refundacją od 1 stycznia 2023 r.

Dostępność leków zagrożonych wywozem – czy coś się zmienia?

Choć lista antywywozowa służy przede wszystkim ograniczaniu nielegalnego wywozu leków poza granice kraju, w mediach przedstawiana jest także jako lista leków trudno dostępnych. Nic w tym zaskakującego, ponieważ wielu z tych leków od miesięcy brakuje w aptekach, a pacjenci mają ogromne problemy z realizacją recept i kontynuacją leczenia. Dotyczy to zwłaszcza leków przeciwcukrzycowych – Trulicity i Ozempic – które zyskały na popularności jako preparaty wspomagające redukcję masy ciała. Innymi preparatami, których pacjenci bezskutecznie poszukują, są wyciągi alergenowe Purethal. 

Wśród preparatów, których dostępność znacząco zmieniała się w ostatnich 4 tygodniach ponownie znalazły się wziewne preparaty przeciwastmatyczne Nebbud. Dostępność leku w dawce 500 mcg/ml wzrosła z niecałych 30% do ponad 65% wszystkich aptek. Z kolei dawka 250 mcg/ml dostępna jest aktualnie w mniej niż 50% aptek w Polsce, a jeszcze miesiąc temu dostępność sięgała 70%.

Z danych wynika również, że stopniowo pogarsza się dostępność leku Kreon 25 000, stosowanego u pacjentów wymagających wspomagania zewnątrzwydzielniczej funkcji trzustki. Lek aktualnie można nabyć w około 40% aptek w kraju. Podobny trend można zauważyć w przypadku plastrów Systen Conti, które aktualnie dostępne są w co 3 aptece.

Niesłabnącym zainteresowaniem cieszy się lek Ozempic – to jeden z najczęściej wyszukiwanych leków w serwisie. Dostępność preparatu w dawce 0,25 mg i 0,5 mg stopniowo się poprawia, lecz leki te nadal są bardzo trudno dostępne. Dawka 1 mg jest właściwie nieosiągalna.

Leki, które nie znikają z wykazu

Na przestrzeni lat lista antywywozowa ulegała różnym wahaniom – pewne leki znikały, dodawano nowe, powracały te, które już kiedyś się na niej znalazły. Są jednak leki, które mają niemal stałe miejsce w wykazie. To liczne leki przeciwcukrzycowe (Abasaglar, Gensulin M30, Humalog, Insulatard Penfill, Liprolog, NovoRapid, Toujeo), preparaty stosowane w terapii astmy i POChP (Airbufo Forspiro, Berodual, Fostex, Symbicort), mieszanki mlekozastępcze dla dzieci na diecie eliminacyjnej (Nutramigen 2 LGG Complete, Nutramigen PURAMINO) czy hormonalna terapia zastępcza w postaci systemów transdermalnych (Systen Sequi, Systen Conti).

Źródło:

https://dziennikmz.mz.gov.pl/DUM_MZ/2023/21/akt.pdf